Spor Toto Süper Lig’in sona ermesi ile futbolseverlerin
gözleri Polonya ile Ukrayna ev sahipliğinde gerçekleşecek olan Avrupa Futbol
Şampiyonası'na çevrilecek. Türkiye’mizin katılamaması nedeni ile belki içimiz
buruk olacak fakat çok stresli geçen lig sonrası tatile girmeden önce bir
rejenerasyon antrenmanı tadında olacağı kesin…
Futbol takımımız katılmasa da bizi turnuvada temsil eden bir
takım orada olacak. Uzun yıllar sonra
Avrupa Futbol Şampiyonası'nda ülkemizi
temsilen hakemlerimiz turnuvada boy gösterecek. Cüneyt Çakır, Hüseyin Göçek, Bülent
Yıldırım, Bahattin Duran ve Tarık Ongun...
Bu hakemlerimize ilaveten yedek yardımcı hakem olarak seçilen Mustafa Emre
Eyisoy’un da katılımı ile 6 hakemimizle Varşova’da yapılan “Hakem Çalışmasında”
bir arada olduk. Bu arada Almanya'yı temsilen turnuvaya ilave yardımcı hakem olarak Deniz Aytekin isimli Türk hakemin katılacağını da belirtmeliyim.
Şampiyona öncesinde yapılan bu son çalışmaya Avrupa’nın tüm
ülkelerinin medya kuruluşları büyük ilgi gösterirken, Türkiye’den sadece Lig TV’yi
temsilen biz oradaydık. Turnuvanın yayıncısı da olmadığımız düşünülürse bu
oradaki UEFA yetkililerini ve hakemleri biraz şaşırttı. Bizim yanıtımız
basitti, futbol nerede biz oradayız…
80 hakemin katılımı ile gerçekleşen workshopta, 2 Mayıs,
basına açık bırakılan gündü. İşte bu yazıda bu güne dair izlenimlerimi ve
Şampiyona öncesinde Pierluigi Collina tarafından aktarılan son gelişmeleri
özetlemeye çalışacağım.
Atletik Test
Güne oldukça erken başladık… 02 Mayıs sabahı saat 08:00’de
Varşova merkezde bulunan “Agrikola Stadyumu'nda" yapılacak olan atletik test için
yerimizi aldık. Bu test Şampiyona öncesinde yapılan son test olması nedeni ile
önemliydi. Bu atletik testi geçemeyen
hakemler Şampiyonada görev yapma şansını da kaybedecekti. Hakemler kaldıkları Hilton Oteli'nden gruplar
halinde stadyuma getirildi. Cüneyt Çakır, diğer 11 Elit hakem ile birlikte ilk
gruptaydı.
Bize görüntü almamıza izin verilen 08:50 saatinden sonra stadyumdan
çıkmamız söylendi. Bu saatten sonra da atletik teste geçildi. Sonrasında
öğrendik ki seminere katılan 79 hakem testi başarı ile tamamlarken bir yardımcı
hakem sakatlanarak diskalifiye oldu ve turnuvada olma şansını kaybetti.
Ülkemizi temsilen orada olan 6 hakemimiz de başarı ile testi tamamladı.
Konu atletik test olunca Cüneyt Çakır’a ayrı bir paragraf
açmak şart… Cüneyt’in atletik göstergeleri harika. Yeni test sistemine göre [YO-YO]
hakemler test süresince taktıkları polar saatler ile vücutlarından toplanan
datalar üzerinden de değerlendiriliyor. Yani sadece istenen sürede istenen
mesafeleri katetmek yetmiyor. Aynı zamanda istenen nabız sayısını yakalamak,
vücudun koşunun bırakıldığı anda kendini toparlamasını sağlamak gerekiyor. Tabi
bu da düzenli bir beslenme ve antrenman, sağlıklı yaşam ve sporcuya yakışan bir
hayat şekli ile sağlanabiliyor. İşte Cüneyt’in verileri UEFA Hakem Komitesi
tarafından hayranlıkla anlatılıyor. Bu da bizlere büyük gurur veriyor.
Agrikola Stadyumu'ndan sonra rotamız tekrar Hilton Oteli’ydi.
Saat 11:30’da UEFA Hakem Komitesi Başkanı Pierluigi Collina tarafından
düzenlenecek olan basın toplantısına katıldık. Bu toplantıda son derece önemli
konulara değinildi.
İşte bu toplantıda değinilen konular özetle şu şekilde:
Collina basın toplantısını açarken sabah atletik testte
başarıya ulaşan tüm hakemleri tebrik etti.
“Biz sadece kuralları bilen hakemler değil, aynı zamanda
fit, sportmen atletler istiyoruz” söylemi ile atletik testlere verdiği önemi
vurguladı ve basın toplantısına başladı.
Maçlarda Kaç Hakem Görev Yapacak?
Futbolun kural koyan kurumu IFAB’ın (International Football
Association Board) kararı ile Avrupa Futbol Şampiyonası EURO 2012’de ilave
yardımcı hakemler (5 ve 6. Kale arkası hakemleri) de kullanılacaktır.
Polanya ve Ukrayna’da gerçekleşecek olan toplam 31 maçta,
hakem, 2 yardımcı hakem, 4. hakem, 2 ilave yardımcı hakem ve yedek yardımcı
hakemden oluşan 7 kişilik hakem takımı görev yapacaktır. Bu yeni bir uygulama
çünkü mevcut uygulamada yedek yardımcı hakem bulunmuyor. Herhangi bir sakatlık
durumunda 4. Hakem görevi devralıyordu. Yardımcı hakemlerin artan
sorumlulukları ve modern futbolda yardımcı hakemlerin önemi nedeni ile UEFA,
sakatlanan bir yardımcı hakemin yerine, yardımcı hakemlikte uzmanlaşmış bir
yedek hakemin görev almasının daha doğru
olduğunu düşünüyor. Bu nedenle EURO 2012 boyunca bir yardımcı hakem
sakatlanırsa yerine 4. Hakem değil, yedek yardımcı hakem geçecek.
Hakemin sakatlanması durumunda ise mevcut uygulamada 4. Hakem
görevi devralıyor. IFAB’dan alınan özel izin ile EURO 2012 süresince olası bir
sakatlık durumunda hakemin yerine 4. Hakem geçebileceği gibi, ilave yardımcı
hakemlerden kıdemli olanı da geçebilecek. Bu konudaki kararı UEFA hakem
komitesi verecek.
Hakem Seçim Süreci, Kriterler & Zaman Planı
UEFA Hakem komitesi 20 Aralık 2011’de EURO 2012’de görev
yapacak 12 hakemi seçti. Bu seçim yapılırken 3 kritere göre değerlendirme
yapıldı:
* Performans
*Tecrübe *Esneklik
Pereformans ve tecrübenin ne anlama geldiği zaten aşikar.
Esneklik ile anlatılmak istenen ise şu: Turnuvaya katılan takımların
ülkelerinden sadece bir hakem almaya karar vermişler. Bunun nedeni ülkelerin
maçlarına o ülkenin hakemini veremeyecekleri için hakem atamalarında esnek
karar verme şansını yakalamak. EURO 2016’ya
katılacak takım sayısı 16’dan 24’e çıkacağı için muhtemelen 12 olan hakem
sayısı da min. 16’ya yükseltilecek. Bu durumda aynı ülkeden birden fazla hakem
çağırma durumu da söz konusu olabilir.
30 Ocak – 3 Şubat 2012 tarihleri arasında Antalya’da
düzenlenen UEFA’nın yıllık “kış semineri” sırasında hakemler fiziksel antrenman
talimatları ve teknik talimatlar
aldılar. Bu seminerde hakemlere takip
etmeleri istenen bir antrenman programı verildi. Polar saatler ile yapılan
antrenmanlar sonlarında, hakemler, polar saat verilerini bilgisayarlarına
aktararak düzenli olarak bu verileri UEFA Hakem komitesi ile paylaştılar. Bu
veriler üzerinden yapılan bilimsel tetkikler ile hakemlerin antrenman
programları geliştirildi, değiştirildi ya da aynen devam ettirildi.
Şubat – Nisan 2012 tarihleri arasında yapılan UEFA
maçlarında (Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi) hakemlerin performasları, hakem
komitesi tarafından yakından takip edildi.
27 Mart 2012’de UEFA, EURO 2012’de görev yapacak yardımcı ve
ilave yardımcı hakemleri açıkladı.
30 Nisan – 3 Mayıs 2012 süresince şu an size aktarımlarımı
yazdığım UEFA hakem hazırlık semineri Varşova’da düzenlendi. Burada tüm hakemler beraber antrenman
yaptılar, son atletik teste tabi tutuldular ve 3 günde 16 saat süren
toplantılar sonucunda son talimatları aldılar.
4 Haziran 2012’de hakemler turnuva boyunca kalacakları
Varşova Hilton’a yerleşecekler. Turnuva süresince burada kalacaklar, maçlara
buradan gidecek ve maç sonunda tekrar buraya dönecekler. Kısacası karargah
burası olacak.
20 Haziran 2012'de UEFA Hakem Komitesi Final safhası için
kalacak hakemleri seçecek. Diğer hakemler ülkelerine dönerken seçilen hakemler
turnuva sonuna kadar burada kalmaya devam edecek.
Hakemlere Anlatılan Teorik Konular:
Yapılan hakem workshopında üzerinde önemle durulan konular
şunlar:
1.
Mücadeleler: Özellikle
sakatlık riski taşıyan hiçbir müdahaleye izin verilmeyecek.
2. Elle Oynamalar: Neyin elleme oynama, neyin
çarpma olduğu konusunda son talimatlar verildi.
3. Ofsayt: Sezon
başından beri ülkemizde de tartışılan, Avrupa uygulamasında farklılık gösteren
ofsayt uygulamaları ile ilgili son talimatlar verildi. Özellikle pasif ofsayt,
oyuna müdahale vs. UEFA Yardımcı hakemlere büyük önem veriyor. Bu nedenle gelmiş
geçmiş en deneyimli yardımcı hakemlerden Philip Sharp (İngiltere) turnuva
boyunca hakemlerle beraber kalarak onlara koçluk ve mentörlük yapmaya devam
edecek.
4. İtiraz için hakemin etrafını saran oyuncular:
UEFA bu ve bundan sonraki maddeye büyuük önem veriyor. Bir takım oyuncuların
itiraz etmek için hakemin etrafını sarmaları durumunda en az 2 ve fazlası sarı
kartın çıkması isteniyor.
5. Şiddetli İtirazlar: Bireysel olarak şiddetli
itiraz eden oyunculara asla taviz verilmemesi gerekliliği hakemlere iletildi.
En az sarı kart verilecek…
6.
Takım Çalışması: Artık hakem ekibi 7 kişiden
oluşuyor. Bu nedenle bu kişiler arasındaki koordinasyonun sağlanması son derece
önemli.
UEFA, turnuva boyunca hakemlerin, oyuncuların ve teknik
direktörlerin aynı dili konuşmalarını istiyor. Yukarıdaki maddelerle ilgili
hakemlere verilen talimatlardan oluşan 14 video klipten oluşan bir dvd
hazırlatıldı. Bu dvd’ler, UEFA Hakem Komitesi üyelerince, tunuvaya katılacak
olan 16 takımın kamplarına götürülecek. Oyunculara ve teknik adamlara
açıklamalı olarak anlatılacak. Bu şekilde, hakemlere verilen talimatların aynen
futbolculara da aktarımı sağlanarak, saha içinde hakem kararlarına daha
anlayışlı olmaları amaçlanıyor…
Bu toplantı hakemlerin turnuva sonuna kadar medya ile
iletişim kurmalarına izin verilen son toplantıydı. Bundan böyle turnuva sonuna
kadar konuşmaları yasak.
Umarım, özellikle bizi temsilen orada bulunmaya hak kazanan
hakemler için güzel bir turnuva geçer. Bu turnuva Türk hakemliği için bir amaç
değildi, başlangıçtı. Bunu başardılar. Umarım bundan böyle bu büyük
turnuvalarda sürekli boy gösterirler… Allah yardımcıları olsun…
Turnuva öncesinde bu blogdan her gün bir hakem hakkında
detaylı bilgi vermeye çalışacağım. Umarım hakemlik ile ilgilenen futbolseverler
için yararlı bir çalışma olmuştur. Aşağıda EURO 2012’de görev yapacak hakem
listesini bulabilirsiniz.
Bu yazıda kullanılan resimlerin izin alınmadan –ticari (gazete,
prof. internet sitesi, tv, mobil vs)- kullanılmamasını rica ederim. Dileyen
herkes blogunda, twitterinde ticari olmayan şekilde kullanabilir.
EURO 2012 Hakem Listesi:
İngltere:
Hakem: Howard Webb
Yardımcı Hakem 1: Michael Mullarkey
Yardımcı Hakem 2: Peter Kirkup
Yedek Yardımcı Hakem: Stephen
Child
İlave Yardımcı Hakem 1: Martin
Atkinson
İlave Yardımcı Hakem 2: Mark
Clattenburg
Fransa:
Hakem: Stéphane
Lannoy
Yardımcı Hakem 1: Eric
Dansault
Yardımcı Hakem 2: Frédéric
Cano
Yedek Yardımcı Hakem: Michael
Annonier
İlave Yardımcı Hakem 1: Fredy
Fautrel
İlave Yardımcı Hakem 2: Ruddy
Buquet
Almanya:
Hakem: Wolfgang
Stark
Yardımcı Hakem 1: Jan
– Hendrik Salver
Yardımcı Hakem 2: Mike
Pickel
Yedek Yardımcı Hakem: Mark
Borsch
İlave Yardımcı Hakem 1: Florian
Meyer
İlave Yardımcı Hakem 2: Deniz
Aytekin
Macaristan:
Hakem: Viktor
Kassai
Yardımcı Hakem 1: Gabor
Eros
Yardımcı Hakem 2: György
Ring
Yedek Yardımcı Hakem: Robert
Kispal
İlave Yardımcı Hakem 1: Istvan
Vad
İlave Yardımcı Hakem 2: Tamâs
Bognar
İtalya:
Hakem: Nicola
Rizzoli
Yardımcı Hakem 1: Renato
Faverani
Yardımcı Hakem 2: Andrea
Stefani
Yedek Yardımcı Hakem: Luca
Maggiani
İlave Yardımcı Hakem 1: Gianluca
Rocchi
İlave Yardımcı Hakem 2: Paolo
Tagliavento
Hollanda:
Hakem: Bjorn Kuipers
Yardımcı Hakem 1: Sander
Van Roekel
Yardımcı Hakem 2: Erwin
Zeinstra
Yedek Yardımcı Hakem: Norbertus
Simons
İlave Yardımcı Hakem 1: Paulus
Van Boekel
İlave Yardımcı Hakem 2: Richard
Liesveld
Portekiz:
Hakem: Pedro
Proenca Oliveira Alves Garcia
Yardımcı Hakem 1: Bertino
Cunha Miranda
Yardımcı Hakem 2: Ricardo
Jorge Ferrira Santos
Yedek Yardımcı Hakem: Jose Tiago Garcias Bolinhas
Trigo
İlave Yardımcı Hakem 1: Manuel
Jorge Neves Moreira De Sousa
İlave Yardımcı Hakem 2: Duarte
Nunp Pareira Gomes
İskoçya:
Hakem: Craig
Alexander Thomson
Yardımcı Hakem 1: Alasdair
Ross
Yardımcı Hakem 2: Derek
Rose
Yedek Yardımcı Hakem: Graham
Chambers
İlave Yardımcı Hakem 1: William
Collum
İlave Yardımcı Hakem 2: Euan
Norris
Slovenya:
Hakem: Damir Skomina
Yardımcı Hakem 1: Primoz
Arhar
Yardımcı Hakem 2: Marko
Stancin
Yedek Yardımcı Hakem: Matej
Zunic
İlave Yardımcı Hakem 1: Matej
Jug
İlave Yardımcı Hakem 2: Slavko
Vincic
İspanya:
Hakem: Carlos
Velasco Carballo
Yardımcı Hakem 1: Roberto
Alonso Fernandez
Yardımcı Hakem 2: Juan
Carlos Yuste Jiménez
Yedek Yardımcı Hakem: Jesus
Calvo Guadamuro
İlave Yardımcı Hakem 1: David
Fernandez Borbalan
İlave Yardımcı Hakem 2: Carlos
Clos Gomez
İsveç:
Hakem: Jonas
Eriksson
Yardımcı Hakem 1: Stefan
Wittberg
Yardımcı Hakem 2: Mathias Klasenius
Yedek Yardımcı Hakem: Fredrik
Nilsson
İlave Yardımcı Hakem 1: Markus
Strömbergsson
İlave Yardımcı Hakem 2: Stefan
Johannesson
Türkiye:
Hakem: Cüneyt
Çakır
Yardımcı Hakem 1: Bahattin
Duran
Yardımcı Hakem 2: Tarık
Ongun
Yedek Yardımcı Hakem: Mustafa
Emre Eyisoy
İlave Yardımcı Hakem 1: Hüseyin
Göçek
İlave Yardımcı Hakem 2: Bülent
Yıldırım
4. Hakemler:
Çek Cumhuriyeti: Pavel Kralovec
Norveç: Tom Harald Hagen
Polonya: Marcin Borski
Ukrayna: Viktor Shvetsov
Yedek Yardımcı Hakemler:
İrlanda Cumhuriyeti: Damien MacGraith
Polonya: Marcin Borkowski
Slovakya: Roman Slysko
Ukrayna: Oleksandr Voytyuk